گلچین معانی

گلچین معانی، احمد

قرن: 14

(تو 1379-1295 ش)

استاد دانشگاه، تذكره نویس، مورخ، مصحح، فهرست نویس و شاعر، متخلص به گلچین. در تهران و در خانواده‌اى مذهبى به دنیا آمد. پس از طى تحصیلات در 1313 ش به استخدام وزارت دادگسترى درآمد و تا 1338 ش در آنجا مشغول خدمت بود. او از 1330 ش در كتابخانه ملى نیز خدمت مى‌كرد و بعد از 1338 ش به طور تمام وقت در كتابخانه‌ ى مجلس مشغول شد.

در 1342 ش به دعوت نایب‌التولیه آستان قدس رضوى، براى تنظیم فهرست كتب خطى آنجا به مشهد مهاجرت كرد. وى در حین خدمت دولت به تحصیل ادامه داد و از محضر اساتید مختلف بهره برد. در 1356 ش براى تدریس در دوره‌ى فوق لیسانس و دكتراى زبان و ادبیات فارسى در دانشگاه مشهد دعوت شد. گلچین از سیزده سالگى شروع به سرودن شعر كرد و در پانزده سالگى رسماً قدم در وادى شعر نهاد و آثارش در روزنامه‌هاى «نسیم شمال» و «توفیق» انتشار یافت.

او با امیرى فیروزكوهى و رهى معیرى معاشرت و مصاحبت داشت. وى در 1314 ش به انجمن ادبى حكیم نظامى پیوست و با وحید دستگردى همكارى نمود. در آن انجمن، علاوه بر شعرخوانى «خمسه» نظامى مقابله و تصحیح مى ‌شد و گلچین از محضر استادان ادب فنون و رموز شعر آموخت. وى پس از درگذشت استاد وحید براى تأسیس انجمن ادبى ایران در منزل محمدعلى ناصح زحمات زیادى كشید. گلچین معانى مقالات ادبى، تاریخى و كتابشناسى زیادى در مجلات مختلف از جمله: «ارمغان»، «مهر»، «دانش»، «یغما»، «سپاهان»، «راهنماى كتاب» و غیره نوشته است.

از آثار وى: «گلزار معانى»؛ «شهر آشوب در شعر فارسى»؛ «تاریخ تذكره‌ هاى فارسى» در دو مجلد؛ تذكره ‌ى «پیمانه»، ذیلى بر تذكره ‌ى «میخانه»؛ «كاروان هند»؛ رساله در احول «آل بنجیر»؛ «مكتب وقوع در شعر فارسى»؛ تصحیح و تكمیل تذكره‌ ى «میخانه» عبدالنبى فخرالزمانى قزوینى؛ تصحیح «لطایف الطوایف»؛ «راهنماى گنجینه ‌ى قرآن»؛ «فرهنگ اشعار صائب»؛ دیوان شعر.

اهتمام در انتشار كتابهاى: «تاریخ ملازاده» احمد بن محمود بخارى در ذكر مزارات بخارا؛ «كنوز الاسرار و رموز الاسرار»، شرح منظوم «السوانج فى العشق» احمد غزالى؛ فهرست مجموعه هاى خطى كتابخانه‌ ى مجلس؛ فهرست قسمتى از كتب خطى كتابخانه‌ى عبدالحسین بیات.

منابع

• انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج5، ص78.